دوره 1، شماره 1، 1402، صفحات 70 - 82

نویسندگان : فاطمه پارسایی متین* ¹

چکیده :
مطالعات گوناگون درباره رابطه کمال‌گرایی و خود‌نقدی، نتایج متنوعی را گزارش می‌دهند. با این وجود کمال‌گرایی می‌تواند از طریق اثر‌گذاری بر باور‌های شناختی افراد آنها را به سمت انتقاد از خود سوق دهد و از سوی دیگر، خود‌انتقادی نیز به‌نوبه‌خود، می‌تواند از علل زمینه‌ساز کمال‌گرایی تلقی گردد. مطالعه حاضر با هدف بررسی رابطه کما‌ل‌گرایی و خود‌‌نقدی در جوانان شهر شیراز بود. بدین منظور، از دو پرسش‌نامه سطوح خود‌انتقادی تامپسون و زاروف و سیاهه کمال‌گرایی هیل استفاده شد که به‌صورت کاغذی و با روش نمونه‌گیری در دسترس در اختیار 343 آزمودنی با رنج سنی 18 تا40 سال در شهر شیراز قرار گرفت، که در نهایت به 299 پرسش‌نامه تأییدشده (شامل 182 زن و 117 مرد) منجر شد. داده‌ها با استفاده از آزمون‌های تحلیل رگرسیون و ضریب هم‌بستگی پیرسون و به‌وسیله نرم‌افزارSPSS (نسخه 23) تحلیل شدند. نتایج آزمون هم‌بستگی پیرسون، نشان داد که بین ابعاد نظم و سازمان‌دهی و هدف‌مندی در مؤلفه کمال‌گرایی با خود‌انتقادی رابطه منفی و معنادار و بین چهار بعد دیگر کمال‌گرایی با خود‌انتقادی رابطه مثبت و معناداری وجود دارد. همچنین براساس آزمون رگرسیون چندگانه تبیین شد که دو مؤلفه نظم و سازمان‌دهی و هدف‌مندی به‌صورت منفی و معنادار و مؤلفه‌های تلاش برای عالی‌بودن و تلقی منفی از خود به‌صورت مثبت و معنادار قادر به پیش‌بینی خود‌انتقادی می‌باشند. بنابر ننایج حاصل از این پژوهش، می‌توان بیان کرد بین کمال‌گرایی و خود‌نقدی، رابطه مثبت و معناداری وجود دارد و در نتیجه کمال‌گرایی اثر مستقیم معنی‌داری در پیش‌بینی خود‌انتقادی دارد.

کلمات کلیدی :
کمال‌گرایی، خود‌نقدی، باورهای شناختی