دوره و شماره : آماده انتشار

نویسندگان : فاطمه کریمی قره میر شاملو* ¹

چکیده :
طبق تحقیقات صورت یافته، تجارب سال های اولیه کودکی میتوانند سبب بروز طرحواره های ناسازگار اولیه شوند. نتایج نشان میدهد برخی از اختالالت شخصیت، اختالالت اضطرابی و اختالالت مزمن نیز میتواند ریشه در طرحواره های فرد داشته باشد و سبب بروز رفتارهای غیرانطباقی و عدم انعطافپذیری فرد شود. پژوهش حاضر درصدد یافتن رابطه میان طرحوارهها و اضطراب بود. این پژوهش به شیوه توصیفی از نوع همبستگی صورت یافته است. جامعه آماری دانشجوهای دانشگاههای شهر شیراز بودند و نمونه گیری نیز به شیوه در دسترس انجام شد. این نمونه در ابتدا 200 نفر پیشبینی شده بود اما در نهایت پژوهش با تعداد 194 شرکت کننده شامل 25 مرد و 169 زن، در بازه سنی 18 تا 43، صورت گرفت. ابزار استفاده شده در این پژوهش، پرسشنامهای متشکل از فرم کوتاه پرسشنامهی طرحواره های ناسازگار یانگ و پرسشنامه حالت – رگه اضطراب اسپیلبرگر بود. دادههای پژوهش نیز به وسیله نرم افزار spss نسخه 26 در قالب آزمون همبستگی پیرسون و رگرسیون چندگانه مورد تحلیل قرار گرفت. نتایج آزمون هبستگی پیرسون حاکی از این بود میان طرحواره های محرومیت هیجانی، رهاشدگی/ بیثباتی، بیاعتمادی/ بدرفتاری، انزوای اجتماعی، نقص/ شرم، شکست، وابستگی/ بیکفایتی، آسیبپذیری در برابر ضرر و بیماری، گرفتاری/ در دام افتادگی، اطاعت، ایثار، بازداری هیجانی، معیارهای سرسختانه/ عیب جویی افراطی، استحقاق و خویشتن داری/ خودانضباطی ناکافی با اضطراب رابطه مثبت ومعناداری وجود دارد. همچنین تحلیل آزمون رگرسیون چندگانه به روش همزمان نشان داد طرحواره های شکست، آسیب پذیری در برابر ضرر و بیماری، بازداری هیجانی، معیارهای سرسختانه/ عیب جویی افراطی و خویشتن داری/ خودانضباطی ناکافی به صورت مثبت و معنادار و طرحواره وابستگی/ بیکفایتی به صورت منفی و معناداری اضطراب را پیشبینی میکنند. یافتهها نشان دادند میان طرحواره های ناسازگار اولیه و اضطراب ارتباط وجود دارد

کلمات کلیدی :
طرحواره های ناسازگار اولیه، اضطراب، اختالالت اضطرابی، رفتار غیرانطباقی